การศึกษาสาร Phytochemical ในผักด้วยตัวทำละลายต่าง ๆ

วัตถุดิบและวิธีการวิจัย

ใบสดจากฟักทองร่องยักษ์ (Telfairia occidentalis) ใบสดจากต้นไฟร์วีด (Epilobium agustifolium) ใบสดจากผักกาดป่า (Laurea taraxacifoliab) และใบคะน้าเม็กซิโก (Cindosculus chayamansa) ซึ่งได้มาจากพื้นที่สายส่งไฟฟ้า อย่าง Ajagbale, Oka, Ondo-City, Ondo State, ประเทศไนจีเรีย สารเคมีที่ใช้วิเคราะห์ค่า มีค่าความบริสุทธิ์ 99.5% ซื้อมาจาก Lioxy Chemicals ใน Akure, Ondo State

กระบวนการเตรียมและการสกัด 1. Telfairia occidentalis 2. Epilobium agustifolium 3. Laurea taraxacifoliab 4. Cindosculus chayamansa

              นำใบของผักแต่ละประเภทมาหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ ล้าง และเป่าลมแห้ง ในอุณหภูมิห้อง ใบแห้งนำมาบดเป็นผงละเอียด โดยใช้เครื่องปั่นไฟฟ้า หลังจากนั้นนำมากรองที่ตะแกรงขนาด 70 x 140 mm ตัวอย่างใบป่นแล้วแต่ละชนิดจะถูกแพ็คใส่ภาชนะใสกันอากาศเข้า และติดป้ายตามที่เหมาะสม กระบวนการสกัดการประกอบ ใช้การสกัดเย็น โดยนำตัวทำละลายแต่ละชนิด (น้ำ เมทานอล เอทิล อะซิเตท และคลอโรฟอร์ม) มาเติมใส่วัตถุดิบแต่ละตัวที่ชั่งน้ำหนักมาเท่ากัน ในภาชนะแยกต่างหาก ในอัตราส่วน 10:1 (ตัวทำละลาย 100  มล. ต่อผงตัวอย่างป่น 10 กรัม) เป็นเวลา 72 ชั่วโมง โดยเขย่า เป็นระยะ ๆ โดยใช้เครื่อง Orbiting Machine (Arawande et al.,2021a) สารที่ได้ นำมากรองโดยใช้เครื่อง Vacuum Filtration และนำมาเก็บในตู้ดูดควัน เพื่อให้ตัวทำละลายระเหยไป จนเหลือสารสกัดแห้ง ซึ่งทางนักวิจัยนำมาแช่ตู้เย็น ที่อุณหภูมิ 4 C (Arawande et al., 2021a) ผลที่ได้นำมาคำนวณเป็นเปอร์เซ็นต์ต่อน้ำหนัก ตามกระบวนการของ Arawande & Abitogun, 2009

กระบวนการกรอง Phytochemical ของสารสกัดจากพืช

ทางนักวิจัยการประเมินคุณภาพสารสกัด Phytochemicals โดยใช้กระบวนการมาตรฐานของ Sofowora et al.,2013 และ Sofowora,2008

กระบวนการทดสอบฟลาโวนอยด์

              นำสารสกัด 0.2 กรัม มาหยวดสารโซเดียมไฮดรอกไซต์เจือจาง ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงโครงสร้าง เป็นสีเหลือง และเมื่อเติมกรดไฮโดรคลอริคเข้าไป จึงกลายเป็นสีใส ซึ่งบ่งชี้ว่ามีสารประกอบฟลาโวนอยด์อยู่จริง

กระบวนการทดสอบฟีนอล

              นำสารสกัด 0.5 กรัมมาผสมกับเฟอร์ริกคลอไรด์ ความเข้มข้น 10 % ในปริมาณ 0.5  มิลลิลิตร เกิดการก่อตัวของสีน้ำเงินเขียว ซึ่งบ่งชี้ว่ามีสารประกอบฟีนอลอยู่

กระบวนการทดสอบสารซาโปนิน

              นำสารสกัด 0.2 กรัม มาผสมกับน้ำกลั่น 5 มิลลิลิตร  เขย่าแรง ๆ โฟมเริ่มปรากฎขึ้นมาเป็นเวลา 2-3 นาที บ่งชี้ว่ามีสารซาโปนิน

กระบวนการทดสอบไกลโคไซต์

              นำสารสกัด 0.2 กรัมมาทำปฏิกริยาไฮโดรไลซ์ ด้วยกรดไฮโดรคลอริค ความเข้มข้น 5% v/v และทำให้เป็นกลางด้วย 5% v/v ไซเดียมไฮดรอคไซต์ และหยดด้วยสารละลาย Fehling ประเภท A และประเภท B อย่างละ 5 หยด  ปรากฎเป็นตะกอนสีแดงบ่งบอกว่ามีสารประกอบไกลโคไซต์

กระบวนการทดสอบน้ำตาลรีดิวซ์

              นำสารละลาย Fehling ประเภท A และประเภท B มาหยดลงบนสารสกัด ประเภทละ 4 หยด แล้วต้ม ปรากฎสีส้มแดง ซึ่งบ่งชี้ถึงน้ำตาลรีดิวซ์

กระบวนการทดสอบหาสารสเตรอรอยด์

              นำกรดอะซิติกแอนไฮไดรด์จำนวน 3 มิลลิลิตรมาเติมใส่สารสกัดจากพืช น้ำหนัก 0.5 กรัม  แล้วเติมกรดซัลฟิวริคลงไปข้างหลอดทดลอง ปรากฎการไล่สีจากสีม่วงไปถึงเป็นน้ำเงินและสีเขียว ในตัวอย่างสารสกัดจากพืชบางชนิด ซึ่งบ่งชี้ถึงสารสเตรอรอยด์

กระบวนการทดสอบหาสารอัลคาลอยด์

              นำกรดไฮโดรคลอริค 1% น้ำหนัก 0.2 มิลลิลิตรมาเติมใส่สารสกัด 0.2 กรัม และเติมสาร Dragendoff reagent จำนวน 6 หยด เกิดตะกอนสีส้ม/แดง บ่งชี้ว่ามีสารอัลคาลอยด์

กระบวนการทดสอบหาแอนทราควิโนน

              นำสารสกัดจำนวน 0.5 กรัม มาต้มพร้อมกับกรดไฮโดรคลอริค 10% เป็นเวลา 5 นาที ในอ่างน้ำ หลังจากนั้นกรอง และรอให้เย็นลง เติมคลอโรฟอร์มลงไปในสารที่ผ่านการกรอง และเติมแอมโมเนีย ความเข้มข้น 10% จำนวน 4 หยด ลงไปในส่วนผสม และนำไปอุ่นในเตาไฟ ปรากฎสีชมพูแดง ม่วง ในแอมโมนเนียคอลเฟส (Ammoniacal Phase)  บ่งชี้ว่าในสารสกัดมีมีสารแอนทราควิโนน

ทดสอบหาน้ำมันหอมละเหย

              นำสารสกัดน้ำหนัก 0.5 กรัมมาละลายในเอทานอล และเติมเฟอรอคคลอไรด์ลงไป 5 หยด เกิดเป็นสีเขียว บ่งชี้ว่ามีน้ำมันหอมละเหย