การศึกษาสาร Phytochemical ในผักด้วยตัวทำละลายต่าง ๆ

Table 1 แสดงค่าเปอร์เซ็นต์สารสกัด จากตัวทำละลายต่าง ๆ ของวัตถุดิบผักที่นำมาใช้ในการทดลอง ผักที่ใช้ในการทดลองนี้ได้แก่ ผักกาดป่า (Wild Lettuce) ผักไฟร์วีด (Fireweed) ฟักทองร่องยักษ์ (Fluted Pumpkin) และคะน้าเม็กซิโก (Tree Spinach) โดยตัวทำละลายที่ใช้ ได้แก่ น้ำ (Water) เมทานอล (methanol) เอทิลอะซิเตต (Ethyl Acetate) และคลอโรฟอร์ม (Chloroform)

ตารางที่ 2 แสดงการวิเคราะห์เชิงคุณภาพของสารสกัด Phytochemical ที่ได้จากการผักกาดป่า ใช้ตัวทําละลายต่าง ๆ โดยตัวทําละลายที่ ใช้ ในการสกัดได้ แก่ น้ำ เมทานอล เอทิลอะซิเตท และคลอโรฟอร์ม เพื่อหาสารฟลาโวนอยด์ ฟีนอล ซาโปนิน แทนนิน อัลคาลอยด์ แอนทราควิโนน น้ำมันระเหย สเตียรอยด์ ไกลโคไซด์ และน้ำตาลรีดิวซ์ ซึ่งการทดลองไม่พบสารประกอบ Phytochemicals ในสารสกัดของพืชที่ทำละลายในตัวทำละลาย น้ำ และเอทิลอะซิเตต และพบสารซาโปนินกับสเตียร์ลอยในสารสกัดของผักกาดป่า ที่ทำละลายในตัวทำละลายเมทานอล ในตัวทะละลายคลอโรฟอร์ม พบฟีนอล น้ำมันหอมละเหย และสตียร์ลอย โดยเปอร์เซ็นต์ของสารสกัด Phytochemicals ที่ได้จากการใช้ตัวทำละลายเมทานอล และคลอโรฟอร์ม คือ 20% และ 30% ตามลำดับ

ตารางที่ 3 แสดงค่าการวิเคราะห์ Phytochemical ที่ได้จากการสกัดใบฟักทองร่องยักษ์ ในตัวทำละลายต่าง ๆ  ในบรรดาสารประกอบ Phytochemicals ทั้ง 10 ตัว พบเพียง ฟีนอล ซาโปนิน ในตัวทำละลายน้ำ พบสาร ฟลาโวนอยด์ ฟีนอล และซาโปนิน อัลคาลอยด์ และน้ำมันหอมละเหย ในตัวทำละลายเมทานอล และพบ ฟีนอล แอนทราควิโนน น้ำมันหอมละเหย และสเตียร์ลอยด์ ในตัวทำละลายเอทิลอะซิเตต ขณะที่นักวิจัยพบ ฟลาโวนอยด์ ฟีนอล และซาโปนิน น้ำมันหอมละเหย ในตัวทำละลายคลอโรฟอร์ม เปอร์เซ็นต์ของสาร Phytochemicals ที่ได้จากตัวทำละลาย น้ำ เมทานอล เอทิล อะซิเตต และคลอโรฟอร์ม ของใบฟักทองร่องยักษ์ คือ 20% 50% 40% และ 50% ตามลำดับ งานวิจัยพบว่าใบฟักทองร่องยักษ์มีสารสกัด Phytochemicals ที่ได้จากตัวทำละลายทั้ง 4 ตัว มากกว่าใบผักกาดป่า และยังพบว่า สารประกอบฟีนอล จากใบฟักทองร่องยักษ์ สามารถพบได้ในสารสกัดด้วยตัวทำละลายทุกตัว และพบสารประกอบซาโปนิน ได้ในตัวทำละลายทุกตัว ยกเว้น เอทิล อะซิเตต และสามารถพบน้ำมันหอมละเหยได้ในตัวทำละลายทุกตัว ยกเว้น น้ำ

ตารางที่ 4 แสดงการวิเคราะห์เชิงคุณภาพของสาร Phytochemicals ที่ได้จากตัวทําละลายจากใบไฟร์วีด โดยเปอร์เซ็นต์ของสารที่ได้ จากการสกั ดในน้ำ เอทิลอะซิเตท และคลอโรฟอร์ม คือ 20%  ในตัวทำละลายแต่ละตัว แต่ค่าเพิ่มเป็น 30% ในตัวทำละลายเมทานอล นอกจากนี้ยังตรวจพบสารอัลคาลอยด์ และแอนทราควิโนน ในสารสกัดด้วยน้ำ ในขณะที่พบ ซาโปนิน อัลคาลอยด์ และน้ำมันระเหย ได้ในการสกัดด้วยตัวทำละลายเมทานอล การใช้สารเอทิลอะซิเตทสกัดใบไฟร์วีด เจอสารอัลคาลอยด์ และสเตียรอยด์ นักวิจัยตรวจพบสารฟีนอลและซาโปนิน ในการสกัดด้วยสารคลอโรฟอร์ม ทั้งนี้ปรากฎสารอัลคาลอยด์ ในการสกัดสารจากใบไฟร์วีด ในทุกตัวทําละลาย ยกเว้นตัวทำละลายคลอโรฟอร์ม

ตารางที่ 5 แสดงการวิเคราะห์เชิงคุณภาพของสาร Phytochemicals ที่ได้จากตัวทําละลายในวัตถุดิบใบคะน้าเม็กซิโก การสกัดใบคะน้าเม็กซิโกด้วยน้ำ พบสารฟีนอล ซาโปนิน แอนทราควิโนน และสเตียร์ลอยด์ การสกัดด้วยเมทานอล พบซาโปนิน อัลคาลอยด์ และสเตียร์ลอยด์ การสกัดด้วยเอทิลอะซิเตทพบฟีนอล ซาโปนิน ในขณะที่การสกัดด้วยคลอโรฟอร์มพบฟีนอลอัลคาลอยด์ และน้ำมันหอมละเหย โดยพบสารฟีนอลได้ในทุกวิธีการสกัดที่ใช้ ยกเว้นในเมทานอล และพบซาโปนินได้ในทุกกระบวนการสกัด ยกเว้นในคลอโรฟอร์ม เปอร์เซ็นต์ของสาร Phytochemicals ที่ได้จากกระบวนการสกัด ด้วย น้ำ เมทานอลเอทิลอะซิเตท และคลอโรฟอร์ม ของวัตถุดิบใบผักคะน้าเม็กซิโก คือ 40% 30% 20% และ 30% ตามลำดับ

ผลการทดลองแสดงให้เห็นว่าฟักทองร่องยักษ์และใบผักคะน้าเม็กซิโกมีสารประกอบชีวภาพ มากกว่าผักกาดป่า และต้นไฟร์วีด ภาพรวมการการสกัดด้วยตัวทำละลายในผัก พบว่าการใช้เมทานอลและคลอโรฟอร์ม มีประสิทธิภาพมากกว่าการใช้น้ำ และเอทิลอะซิเตท แม้ว่าการสกัดใบคะน้าเม็กซิโก น้ำจะเป็นตัวทำละลายที่ดีที่สุด ตามมาด้วยเอทิลอะซิเตท ในใบฟักทองร่องยักษ์ ก็ตาม